Ir al contenido principal

Xosé Ramón Fernández-Oxea - Ben Cho Shey


Xosé Ramón Fernández-Oxea, máis coñecido como Ben-Cho-Shey, naceu no 1896 (Ourense), e morreu no 1988 (Madrid). O seu alcume tan peculiar débese a que, cando foi recrutado na guerra contra Marrocos, enviaba crónicas ao diario La Zarpa asinados con este pseudónimo, coa idea de facerse pasar por árabe e esconder a súa presenza ao exército español. 

Cando regresou a Galicia, obtivo o título de mestre nacional. Traballou en lugares coma Cariño ou Santa. Marta de Moreiras. Ademais, foi un dos primeiros intelectuais que estudou en maior profundidade e rigor o oficio e a fala dos afiadores, o denominado barallete. Pasado un tempo foi nomeado presidente do Partido Galeguista, o que provocou, coa chegada da Guerra Civil, o seu desterro a Cáceres, onde tivo que pasar 14 anos ata poder cambiar de destino profesional.

Tras esta pequena introdución biográfica, imos falar das súas contribucións ao marco pedagóxico.

Ben-Cho-Shey viuse, dende ben pequeno, moi influenciado pola labor pedagóxica posto que o seu pai adicábase a ela.

Sempre defendeu, con humor e alegría, o galeguismo. Loitaba polo uso e a normalización da lingua, en especial no ensino. Pensaba que non había mellor forma para transmitir coñecementos que coa lingua materna. Para que isto fora posible, escribiu a primeira cartilla para empezar a ler, o Catón Galego.

Defendeu tamén a substitución das escolas unitarias por escolas graduadas, xa que estas últimas permitían unha innovación docente. Ben-Cho-Shey empregaba un ensino activo e intuitivo, no que se axudaba de recursos naturais do medio no que se atopaba, aínda que primeiro utilizaba os conceptos previos que os alumnos tiñan, sen deixar de utilizar os libros de texto. Tamén lle daba gran importancia a arte, valoraba moito os traballos realizados polos estudantes de maneira manual e os debuxos.

Podemos dicir que perseguía a mellora das escolas, baseándose nas pautas da Escola Nova e as innovacións que acontecían naquel momento. Ademais disto, un aspecto moi importante para Ben-Cho-Shey eran os cantos “rexionais” nas escolas. Utilizábaos coma un recurso didáctico. Consideraba a música galega como o antídoto perfecto para romper o silencio no que se estaba a impartir un ensino ancorado en modelos arcaicos de aprendizaxe. O seu obxectivo era que tanto os cantos, os xogos e a danza se introduciran nos programas escolares.


Con estas ideas, quería liberar aos estudantes das antigas escolas e abrirlles as portas cara unha maior liberdade de acción.


Comentarios

Entradas populares de este blog

Alicia López Pardo

Alicia López Pardo, mestra nada en Lugo no 1950, naceu no rural. Isto podería semellar pouco importante, pero é transcendental para entender a súa figura. Foi unha das figuras chave na defensa do rural na educación, loitando tamén pola consideración do galego nas aulas ou reivindicando o valor das mulleres. Defendeu sempre a pedagoxía Freinet, baseada na experiencia como piar fundamental da aprendizaxe. A súa creación máis importante foi o Chirlo Merlo, que se trata dun material didáctico en galego destinado a cativos de 4 e 5 anos no cal, a través de historias do rural, mellora a capacidade de lectura e escritura en lingua galega.

Antonia De la Torre Martínez

Aínda que pasan os anos, hai persoas que deixan rastros que perduran ao longo do tempo. Este é o caso de Antonia de la Torre. Esta muller deixou unha marca moi importante na pedagoxía galega. Antonia de la Torre naceu o 21 de maio do ano 1894 en Porto do Son (A Coruña) e morreu o 22 de agosto de 1969 en Noia, onde pasou os seus últimos 5 anos de vida rodeada de admiración, cariño e amizade da súa xente deixando un gran legado pedagóxico no sector educativo. En Fruime, unha pequena vila montañosa situada na cunca do río Beluso na Galicia rural, os habitantes aínda o recordan como un docente inesquecible, médico, conselleira, traballadora social, etc. Os habitantes máis pequenos din que, aínda que non a coñecen, téñena no seu recordo porque deixou unha pegada que é difícil de borrar. Os habitantes definen a Antonia como unha profesora metódica, disciplinada, directa, solidaria, xusta, entusiasta, amable e defensora da xustiza... Antonia fixo un traballo anónimo como moitos...

Emilia Pardo Bazán

Emilia Pardo Bazán naceu o 16 de setembro de 1851 en A Coruña, froito do matrimonio  formado polos Condes de Pardo Bazán. A literatura é un dos aspectos mais importantes da biografía da autora, xa que a  acompañou dende ben pequena e foi motivada polo seu pai, o cal tamén era un grande  apaixonado da lectura. Cóntase de modo anecdótico que pese a súa curta idade, Emilia xa  gozaba da lectura de clásicos como O Quixote ou A Ilíada. Foi unha privilexiada da época, xa que a pesar de ser muller,e grazas as amizades de seus  pais e aos numerosos viaxes que realizou con estes, puido acceder en todo momento a  unha educación de calidade.  Durante toda a súa vida, Emilia defendeu a necesidade de modernizar a sociedade  española. Unha das súas maiores loitas foi para acadar que as mulleres puideran ter as  mesmas oportunidades educativas e os mesmos dereitos que os homes. Outro dos temas  en relación as mulleres moi criticado pola auto...